Από το «Κινούμαι Ηλεκτρικά» μέχρι το «Φορτίζω Παντού», οι δράσεις για πράσινες μεταφορές στοχεύουν στην αύξηση των ηλεκτρικών οχημάτων και στη δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου φόρτισης. Στη συνέντευξη που ακολουθεί, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών κ. Χρήστος Σταϊκούρας μιλά για τα μέχρι τώρα αποτελέσματα, αλλά και για τα επόμενα βήματα για τη διάδοση της ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα.
– Αυτή τη στιγμή υλοποιούνται αρκετά προγράμματα για την αύξηση της διείσδυσης της ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα. Μεταξύ αυτών είναι τα προγράμματα «Κινούμαι Ηλεκτρικά 2» και «Κινούμαι Ηλεκτρικά 3». Ποια είναι τα αποτελέσματα από την έως τώρα εφαρμογή τους και τι περιμένετε για το επόμενο διάστημα;
– Η προώθηση της ηλεκτροκίνησης αποτελεί βασικό πυλώνα της βιώσιμης αστικής κινητικότητας και ένα μέσο για τον περιορισμό του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του τομέα των μεταφορών. Η ενίσχυση της ελκυστικότητας των υφιστάμενων προγραμμάτων επιδότησης, η ανακατανομή των πιστώσεων και η παράταση υποβολής νέων αιτήσεων, έχουν οδηγήσει την ηλεκτροκίνηση σε υψηλότερες ταχύτητες.
Σε εξέλιξη βρίσκονται τέσσερα προγράμματα από το Υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών, με σημαντικές επιδοτήσεις για ιδιώτες και επιχειρήσεις: το «Κινούμαι Ηλεκτρικά 2», το «Κινούμαι Ηλεκτρικά 3», το πρόγραμμα «Πράσινα Ταξί» και το «E-Astypalaia».
Ήδη, τα τελευταία δύο χρόνια, έχει επιδοτηθεί με το ποσό των 60 εκατ. ευρώ, η αγορά 20.000 ηλεκτρικών οχημάτων. Ως συνέπεια, οι πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων κυμαίνονται περίπου στο 10% του συνόλου των ταξινομήσεων.
Παράλληλα, επεκτείνεται με σταθερό ρυθμό το δίκτυο των υποδομών της ηλεκτροκίνησης· και είναι ενδεικτικό ότι ενώ το 2019 υπήρχαν 58 δημόσια σημεία φόρτισης, σήμερα ο αριθμός τους ξεπερνάει τις 6.800. Το δίκτυο αυτό αναπτύσσεται μέσα από διάφορα προγράμματα, αλλά και μέσα από τα σχέδια βιώσιμης αστικής κινητικότητας (ΣΒΑΚ) των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης. Σχετικά, έχουν δημοσιευτεί 36 υπουργικές αποφάσεις για ΣΒΑΚ, με στοχευμένες δράσεις και έργα προώθησης της ηλεκτροκίνησης στις πόλεις.
Πολύπλευρα, λοιπόν, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ενισχύει την ηλεκτροκίνηση, και βούλησή μας είναι να συνεχίσουμε προς αυτή την κατεύθυνση.
– Η δράση «Φορτίζω Παντού» έχει εγκρίνει τις πρώτες αιτήσεις για δημοσίως προσβάσιμους σταθμούς φόρτισης. Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα ώστε να μπορούμε να μιλάμε για τη δημιουργία ενός βασικού δικτύου δημόσιας φόρτισης σε όλη τη χώρα, με τη μέγιστη γεωγραφική και πληθυσμιακή κάλυψη;
– Η δράση «Φορτίζω Παντού» στοχεύει στην προώθηση της ηλεκτροκίνησης μέσω της παροχής οικονομικών κινήτρων για την προμήθεια και εγκατάσταση δημοσίως προσβάσιμων σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων.
Οι σταθμοί αυτοί τοποθετούνται σε κομβικά σημεία, όπως είναι αεροδρόμια, αυτοκινητόδρομοι, λιμάνια και χώροι στάθμευσης, καθώς και σε άλλες στρατηγικές τοποθεσίες σε αστικές και περιαστικές περιοχές. Η δράση χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, διασφαλίζοντας τη διάθεση των απαραίτητων πόρων για την υλοποίηση αυτής της πρωτοβουλίας.
Η πρώτη απόφαση υπαγωγής αιτήσεων που εκδόθηκε για τη δράση «Φορτίζω Παντού» αφορούσε 19 αιτήσεις για την υλοποίηση 27 δημοσίως προσβάσιμων σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων. Οι σταθμοί αυτοί αντιστοιχούν σε 70 σημεία επαναφόρτισης (ρευματοδότες), με ανώτατο συνολικό εγκεκριμένο ποσό δημόσιας ενίσχυσης ύψους 1.106.706,05 ευρώ.
Παράλληλα, η παράταση που δόθηκε μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2024 επέτρεψε σε περισσότερους ενδιαφερόμενους να δηλώσουν συμμετοχή στη δράση. Επιπλέον, απλοποιήθηκε η διαδικασία υποβολής, καθώς μειώθηκε ο αριθμός των απαιτούμενων δικαιολογητικών, διευκολύνοντας μ’ αυτό τον τρόπο τους αιτούντες και επιταχύνοντας την εξέταση των αιτήσεων.
– Μετά την κυκλοφορία νέων ηλεκτρικών λεωφορείων στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, υπάρχουν σχέδια για την περαιτέρω ενσωμάτωση ηλεκτροκίνητων λεωφορείων και σε άλλες περιοχές της χώρας;
– Ήδη, στην Αθήνα, κυκλοφορούν 278 νέα λεωφορεία αντιρρυπαντικής τεχνολογίας. Αθροιστικά, οι αστικές συγκοινωνίες διαθέτουν πλέον περισσότερα από 400 νέα οχήματα, όπως ακριβώς είχαμε δεσμευτεί. Ο εκσυγχρονισμός του στόλου συνεχίζεται, με στόχο τα 950 νέα οχήματα μέχρι το τέλος του καλοκαιριού του 2025. Από τα παραπάνω λεωφορεία, 140 είναι ηλεκτρικά που κυκλοφορούν ήδη από τον Μάιο του 2024, και 100 midi 8,6 μέτρων, που προβλέπονται στη σύμβαση μεταξύ της Ο.ΣΥ. Α.Ε. και της Εθνικής Leasing Α.Ε., τα οποία εντάσσονται σταδιακά.
Στη Θεσσαλονίκη έχουν ενσωματωθεί στο συγκοινωνιακό έργο 110 νέα ηλεκτρικά λεωφορεία και υφίσταται η προμήθεια άλλων 159 μέσω leasing. Αυτό σημαίνει ότι από τις αρχές του έτους, το 50% του στόλου του ΟΑΣΘ είναι καινούργια οχήματα.
Προκηρύχθηκε επίσης νέος διαγωνισμός για επιπλέον 125 ηλεκτρικά λεωφορεία στην Αθήνα, με ορίζοντα το 2026.
– Όσον αφορά το πρόγραμμα «Πράσινα Ταξί», υπάρχει ανταπόκριση;
– Στη δράση «Πράσινα Ταξί» υπάρχει μεν πρόοδος, αλλά απέχουμε σημαντικά από την επίτευξη του στόχου μας. Συγκεκριμένα, από την έναρξη του προγράμματος έχουν επιδοτηθεί μόλις 57 ηλεκτρικά ταξί, συνολικά με το ποσό των 1.194.078,28.
– Με δεδομένο ότι ο στόλος αυτοκινήτων στην Ελλάδα είναι από τους πιο γηρασμένους στην Ευρώπη, είναι στα σχέδιά σας η παροχή κινήτρων για την απόσυρση των παλαιών και ρυπογόνων αυτοκινήτων και η αντικατάστασή τους με ηλεκτρικά;
– Όντως, η χώρα μας διαθέτει έναν από τους πιο γηρασμένους στόλους αυτοκινήτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ως αποτέλεσμα και της πολυετούς οικονομικής κρίσης. Τα προγράμματα «Κινούμαι Ηλεκτρικά» αποτελούν ουσιαστικά ένα έμμεσο μέτρο απόσυρσης των οχημάτων αυτών και αντικατάστασής τους με νέα ηλεκτρικά, τα οποία μειώνουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα και ενισχύουν σημαντικά την οδική ασφάλεια στους ελληνικούς δρόμους.
Στο «Κινούμαι Ηλεκτρικά 3», στο πλαίσιο των δημοσιονομικών στόχων και των προτεραιοτήτων που έχουμε θέσει ως κυβέρνηση, αυξήσαμε την επιστροφή για απόσυρση παλαιού οχήματος, από τα 1.000 ευρώ που ήταν στον προηγούμενο κύκλο στις 2.000 ευρώ, με την επιδότηση να ανέρχεται συνολικά στις 11.000 ευρώ.
