Tο Σάββατο στις 26 Ιανουαρίου πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια του έργου για τον φωτισμό του Ναού του Απόλλωνα στον Αρχαιολογικό Χώρο της Αρχαίας Κορίνθου.
Ο συγκεκριμένος αυτός ναός (550-540 π.Χ.) αποτελεί ίσως το σημαντικότερο ιστάμενο αρχαίο μνημείο της Πελοποννήσου και σηματοδοτεί τις απαρχές της εφαρμογής του δωρικού ρυθμού στην Αρχαία Αρχιτεκτονική.
Ο πώρινος ναός διέθετε περίσταση από έξι μονολιθικούς κίονες στις στενές και δεκαπέντε στις μακρές πλευρές του. Αποτελείται από πρόδομο με δύο κίονες ανάμεσα στις παραστάδες του, σηκό δύο δωματίων και οπισθόδομο όμοιο με τον πρόδομο. Στο εσωτερικό του διπλή κιονοστοιχία διακρίνει τα δωμάτια του σηκού σε τρία μέρη, με το δυτικό δωμάτιο να στεγάζει το λατρευτικό άγαλμα του θεού. Η δίρριχτη στέγη του, που αποτέλεσε πρότυπο για τις στέγες κτηρίων του 6ου αιώνα π.Χ., δημιουργούσε αετώματα στην ανατολική και τη δυτική πλευρά του ναού, καλυπτόταν με κορινθιακού τύπου κεράμωση και έφερε στις γωνίες της πήλινα ακρωτήρια σφιγγών. Μετά την καταστροφή της πόλης το 146 π.Χ. και την επανίδρυσή της πλέον ως αποικίας της οικογένειας του ρωμαίου αυτοκράτορα Οκταβιανού Αυγούστου, ο ναός μετασκευάστηκε, πιθανώς για να στεγάσει την αυτοκρατορική λατρεία.
Ο Ναός του Απόλλωνα αντανακλά την οικονομική ευρωστία και την εμπορική ισχύ της πόλης της Κορίνθου στους αρχαϊκούς χρόνους, εποχή κατά την οποία η πόλη αναδείχθηκε σε ηγέτιδα δύναμη του ελληνικού κόσμου, ιδρύοντας κραταιές αποικίες όπως η Κέρκυρα, οι Συρακούσες στην Σικελία και η Ποτίδαια στην Χαλκιδική, και κυριαρχώντας στους εμπορικούς δρόμους της δυτικής Μεσογείου.
Μολονότι τα ερείπια του ναού ήταν ορατά για αιώνες, ανασκάφηκε για πρώτη φορά το 1886 από τον γερμανό αρχαιολόγο Wilhelm Dörpfeld, γεγονός που σηματοδότησε την έναρξη των ανασκαφών στην περιοχή της Αρχαίας Κορίνθου. Σήμερα εκτός από την θεμελίωση του μνημείου, στέκουν στην θέση τους επτά κίονες του δυτικού μέρους της περίστασης, καθώς και η νοτιοδυτική γωνία του επιστυλίου.
Η μελέτη αφορά το νυχτερινό φωτισμό ανάδειξης του μνημείου. Ο φωτισμός ανάδειξης επιτυγχάνεται κυρίως με την έμφαση στα δομικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά στοιχεία του μνημείου. Οι βασικές αρχές που ακολουθήθηκαν στην μελέτη και την κατασκευή ήταν οι παρακάτω:
- Ο φωτισμός αναδεικνύει και δεν επιβάλλεται. Πρωταγωνιστής εξακολουθεί να είναι το μνημείο χωρίς να υπάρχει μία φλύαρη αντιμετώπιση.
- Οι εντάσεις του φωτισμού είναι προσαρμοσμένες με βάση την έμφαση στο μνημείο σε σχέση με το ευρύτερο αρχαιολογικό χώρο και παράλληλα στα δεδομένα του περιβάλλοντος, το οποίο στην περίπτωση αυτή αξιολογείται ως σκοτεινό.
- Ο φωτισμός δεν πρέπει μόνο να αναδεικνύει, αλλά και να κρύβει. Contrast. Η σκίαση είναι το ίδιο σημαντική με τη φωτισμένη επιφάνεια.
- Ευαισθησία στην φύση του υλικού (πορόλιθος). Ανάδειξη της αληθινής φάσης του δομικού υλικού του μνημείου με τρόπο, ώστε να είναι ρεαλιστικό και όχι εξωπραγματικό κατά την διάρκεια της νύχτας.
- Το ανάγλυφο του περιβάλλοντος χώρου αποτελεί εξίσου σημαντικό στη σύνθεση της πρότασης φωτισμού. Το ανάγλυφο του ευρύτερου αρχαιολογικού χώρου είναι έντονο και αναδεικνύεται με ήπιο τρόπο, άλλα συνάμα με δραματικούς τόνους στη φωτοσκίαση.
- Αποφυγή της φωτορύπανσης. Ο στοχευμένος διακριτικός φωτισμός χαμηλής έντασης είναι πολύ προτιμότερος από την χρήση υπερβολικού αριθμού φωτεινών πηγών.
- Εξοικονόμηση ενέργειας με χρήση νέων τεχνολογιών φωτισμού (πηγές LED) που συμβάλλουν στην ελάχιστη κατανάλωση ενέργειας. Συνολική κατανάλωση 185W.
- Εγκατάσταση φιλική προς το μνημείο. Αναστρέψιμες επεμβάσεις και διακριτική καλωδίωση. Πρόταση για εύκολη απομάκρυνση των φωτιστικών σωμάτων σε περίπτωση μελλοντικής αναστήλωσης.
Αναλυτικά ο τρόπος φωτισμού του μνημείου που ακολουθήθηκε στα επιμέρους σημεία του ναού περιγράφεται παρακάτω:
- Φωτισμός των κιόνων μπροστά και πίσω με προβολείς LED 4.7W, θερμής λευκής απόχρωσης, με στενή εγκάρσια ελλειπτοειδή δέσμη.
- Φωτισμός των κιόνων από το έδαφος με προβολείς μεσαίας δέσμης LED 4.7W θερμής λευκής απόχρωσης.
- Φωτισμός του επιστυλίου και της κρηπίδας από το έδαφος με προβολείς LED 4.7W θερμής λευκής απόχρωσης με στενή διαμήκη ελλειπτοειδή δέσμη.
- Φωτισμός της περιμέτρου του μνημείου με προβολείς LED 4,7W θερμής λευκής απόχρωσης με στενή διαμήκη ελλειπτοειδή δέσμη.
- Φωτισμό της περιμέτρου του μνημείου με ήπιο διάχυτο φωτισμό με προβολέα LED 9W ευρείας δέσμης, το οποίο τοποθετείται σε ιστό.
Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε, ότι όλοι οι προβολείς LED που φωτίζουν από το έδαφος, τοποθετούνται πάνω σε τσιμεντένιο δοκίμιο για να υπάρχει η δυνατότητα εύκολης ρύθμισης του φωτισμού, αλλά και φυσικά για να υπάρχει η δυνατότητα μετακίνησης αυτών σε τυχόν μελλοντικές εργασίες που γίνουν στο μνημείο.
Τα υλικά φωτισμού που χρησιμοποιήθηκαν είναι της εταιρείας iGuzzini της οικογένειας φωτιστικών iPro με φωτεινές πηγές τύπου led τελευταίας τεχνολογίας με δείκτη στεγανότητας IP66.
Η εκτέλεση του έργου οφείλεται στον μηχανολόγο – μηχανολόγο κ. Γεώργιο Βερονίκη σε συνεργασία με την εταιρεία ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων Smart Electric, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι δεν θα μπορούσε να υλοποιηθεί χωρίς την πολιτιστική χορηγία της Club Hotel Casino Loutraki Α.Ε., η οποία έγινε έπειτα από σχετικά αίτημα της ΛΖ’ ΕΠΚΑ.
*Η κ. Σοφία Πουλοπούλου, είναι Σχεδιαστής αρχιτεκτονικού φωτισμού (MScLL Light & Lighting, UCL | PLDA (Professional Lighting Design Association), στο τμήμα μελετών της εταιρείας Diathlasis Α.Ε.
