Η ποιότητα αποτελεί βασικό πυλώνα της ανάπτυξης και της καινοτομίας, επηρεάζοντας κάθε πτυχή της οικονομίας και της κοινωνίας. Η Ελληνική Ένωση Εργαστηρίων (HellasLab) διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην προώθηση και διασφάλισή της στην Ελλάδα, φέρνοντας κοντά επιστημονικά, πανεπιστημιακά και ιδιωτικά εργαστήρια.
Γράφει ο Δρ. Περικλής Αγάθωνος*
Η Ελληνική Ένωση Εργαστηρίων (HellasLab) αποτελεί το μόνο επιστημονικό, μη κερδοσκοπικό σωματείο, που εκπροσωπεί όλα τα Ελληνικά Εργαστήρια. Ιδρύθηκε το 1997, από 40 εργαστήρια, πανεπιστημιακά, ερευνητικά και ιδιωτικά, που αντιπροσώπευαν σχεδόν όλους τους τομείς δραστηριότητας της ελληνικής βιομηχανίας, έρευνας, εκπαίδευσης και αναλύσεων.
Σκοποί
Σκοποί της HellasLab, σύμφωνα με το καταστατικό της, είναι:
- Η προαγωγή και η διάδοση της επιστημονικής γνώσης στον τομέα των μετρήσεων, διακριβώσεων, δοκιμών και αναλύσεων, για τον έλεγχο της ποιότητας των παραγόμενων αγαθών, των εκτελουμένων έργων και των παρεχόμενων υπηρεσιών. Για το σκοπό αυτό η HellasLab κάνει χρήση κάθε πρόσφορου μέσου δημοσιοποίησης των απόψεων, προτάσεων και υποδείξεών της προς τα εργαστήρια ελέγχου ποιότητας, την επιστημονική κοινότητα και το ευρύ κοινό.
- Η επιστημονική υποστήριξη και η συμβολή στη βελτίωση της οργάνωσης, της πρακτικής και της διεθνούς ανταγωνιστικότητας των ανά την Ελλάδα εργαστηρίων μετρήσεων, διακριβώσεων, δοκιμών και αναλύσεων.
Στο παραπάνω πλαίσιο, η HellasLab δραστηριοποιείται επίσης στην εποπτεία της αγοράς, ενισχύοντας τη συμβολή των διαπιστευμένων ελληνικών εργαστηρίων στη διασφάλιση της ποιότητας των προμηθειών του Δημοσίου και των δημόσιων έργων.
H HellasLab, η οποία διοικείται από 7μελή διοικούσα επιτροπή, είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Εργαστηρίων «Eurolab» και της Διεθνούς Συνομοσπονδίας Μετρήσεων IMEKO (International Measurement Confederation), καθώς επίσης μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Διαπίστευσης (Ε.ΣΥ.Δ.) και του διοικητικού συμβουλίου του Ελληνικού Οργανισμού Τυποποίησης (ΕΛ.Ο.Τ. Α.Ε.).
Η Επιστημονική Επιτροπή της Ελληνικής Ένωσης Εργαστηρίων (HellasLab) έχει σκοπό την οργάνωση και την πραγματοποίηση επιστημονικών θεμάτων που σχετίζονται με τη λειτουργία της Ένωσης και των μελών της (των διαπιστευμένων εργαστηρίων).
Στο πλαίσιο αυτό ασχολείται:
- Με τη διοργάνωση των Εθνικών Τακτικών Συνεδρίων Μετρολογίας.
- Με την πραγματοποίηση ημερίδων σχετικών με θέματα Μετρολογίας.
- Με τη διοργάνωση σεμιναρίων για την εκπαίδευση των μελών των εργαστηρίων σε εξειδικευμένα θέματα.
Η Επαγγελματική Επιτροπή ασχολείται με την εξέταση τεχνικών και επαγγελματικών θεμάτων της Ένωσης και την εισήγηση προς τη Διοικούσα Επιτροπή σχετικών ενεργειών, όπως είναι:
- Η εποπτεία της αγοράς.
- Η εργαστηριακή επαλήθευση της ποιότητας των προϊόντων που προμηθεύεται το Δημόσιο.
- Προτάσεις προς Υπουργεία, ανεξάρτητες αρχές και δημόσιους φορείς για θέματα που απασχολούν τα μέλη της HellasLab.
Ενεργά μέλη της HellasLab μπορούν να είναι:
α) Φυσικά πρόσωπα, κάτοικοι Ελλάδος, που με οποιονδήποτε τρόπο και ιδιότητα προΐστανται ή διοικούν εργαστήρια που ανήκουν στον δημόσιο, στον ευρύτερο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα.
β) Νομικά πρόσωπα του δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα που εδρεύουν στην Ελλάδα και διαθέτουν εργαστήρια.
Εκπροσώπηση
Παρακάτω παραθέτονται οι οργανισμοί και οι τεχνικές επιτροπές όπου εκπροσωπείται η Ελληνική Ένωση Εργαστηρίων, καθώς και οι εκπρόσωποι:
- Εθνικό Συμβούλιο Διαπίστευσης (Ε.ΣΥ.Δ.): Περικλής Αγάθωνος / αναπληρωτής Νισσήμ Μπενμαγιώρ
- Διοικητικό Συμβούλιο του Εθνικού Συστήματος Υποδομών Ποιότητας (ΕΣΥΠ), του Ελληνικού Οργανισμού Τυποποίησης (ΕΛ.Ο.Τ.) και του Ελληνικού Ινστιτούτου Μετρολογίας (ΕΙΜ): Αντώνιος Τσκαλίδης
- EUROLAB: Περικλής Αγάθωνος (και στο ΔΣ) / αναπληρωτής Νισσήμ Μπενμαγιώρ
- ΙΜΕΚΟ: Ευθύμιος Καραμπέτσος / αναπληρωτής Περικλής Αγάθωνος
- Εθνικό Συμβούλιο Βιομηχανίας Υποδομών & Κατασκευών (ΕΣΒΥΚ): Περικλής Αγάθωνος / αναπληρωτής Νισήμ Μπενμαγιώρ
- Ελληνικό Ινστιτούτο Τεχνολογίας Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων (ΕΛ.Ι.Τ.Η.Ε.): Περικλής Αγάθωνος
- Τ.Ε. 99 ΕΛΟΤ: Νισσήμ Μπενμαγιώρ / αναπληρωτής: Νικόλαος Κόκκινος
- Επιτροπή Προσφυγών κατά του Ε.ΣΥ.Δ.: Νισσήμ Μπενμαγιώρ
- Τ.Ε. 109 ΕΛΟΤ: Χρήστος Ράπτης / αναπληρωτής Θ. Δασκάλου
- Τ.Ε. 80 ΕΛΟΤ: Νισσήμ Μπενμαγιώρ
- Τ.Ε. 44 ΕΛΟΤ: Γεώργιος Χαχλάκης / αναπληρωτής Νισσήμ Μπενμαγιώρ
- Τ.Ε. 75 ΕΛΟΤ: Παύλος Κατσιβέλης
- Τ.Ε. 25 ΕΛΟΤ: Νικόλαος Κόκκινος
- Τ.Ε. 26 ΕΛΟΤ: Παναγιώτης Παπασταμάτης
- Τ.Ε. 56 ΕΛΟΤ: Νισσήμ Μπενμαγιώρ
- Τ.Ε. 28 ΕΛΟΤ: Αντώνιος Πολίτης / αναπληρώτρια Σοφία Σούλα
- Τ.Ε. 2 ΕΛΟΤ: Παναγιώτα Δρίλλια / αναπληρωτής Ευάγγελος Οικονομόπουλος
- Τ.Ε. 20 ΕΛΟΤ: Δημήτριος Παπαγεωργίου
- Κοινή Συντ. Επιτρ. με ΓΓΤΤ: Νισσήμ Μπενμαγιώρ / Ιωάννης Γκόνος
- Τ.Ε. 107 ΕΛΟΤ: Νικόλαος Κόκκινος / αναπληρωτής: Νισσήμ Μπενμαγιώρ.
Με την παρουσία της σε όλα αυτά τα όργανα, η Ένωση προωθεί τις απόψεις των εργαστηρίων και της διεθνούς καλής πρακτικής, ώστε να εκσυγχρονίζονται Πρότυπα, Κανονισμοί και Οδηγίες και να προσαρμόζονται –κατά το δυνατόν– στα ισχύοντα στις άλλες χώρες.
Από την ίδρυσή της το 1997 η Hellaslab προσπαθεί ώστε να υπάρχουν και να λειτουργούν σωστά και στην Ελλάδα όλοι οι πυλώνες της ποιότητας:
- Ητυποποίηση (standardization)
- Ηπιστοποίηση (conformity assesment)
- Η μετρολογία (metrology)
- Η διαπίστευση (accreditation)
- Η εποπτεία της αγοράς (market surveillance).
ΕΛΟΤ & ΕΙΜ
Ο Ελληνικός Οργανισμός Τυποποίησης (ΕΛ.Ο.Τ.) ήταν και παραμένει ο φορέας που είναι υπεύθυνος για την έκδοση ή διανομή ευρωπαϊκών και διεθνών Προτύπων στην Ελλάδα. Οι φορείς πιστοποίησης που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα προσφέρουν υπηρεσίες επιθεώρησης και ελέγχου σε αρκετά πρότυπα.
Η ίδρυση του Ελληνικού Ινστιτούτου Μετρολογίας και η λειτουργία του από το 2001 στη Θεσσαλονίκη έδωσε λύσεις στα προβλήματα ιχνηλασιμότητας για τα ελληνικά εργαστήρια (κυρίως αυτά των διακριβώσεων). Απαιτείται όμως συνεχής ανανέωση, τόσο του υλικού εξοπλισμού όσο και του έμψυχου δυναμικού.
Η ίδρυση του Εθνικού Συστήματος Διαπίστευσης το 2002 επέτρεψε την τέλεση των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 στην Ελλάδα, ενώ έθεσε τις βάσεις για την κάλυψη των αναγκών διαπίστευσης τόσο των φορέων πιστοποίησης, όσο και των εργαστηρίων δοκιμών και διακριβώσεων, αλλά και των ιδιωτικών ΚΤΕΟ (πριν την κατάργηση της απαίτησης διαπίστευσης το 2012).
Εποπτεία της αγοράς
Αυτό που λείπει, παρά τις προσπάθειες της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας του Υπουργείου Ανάπτυξης, είναι η σωστή και πλήρης λειτουργία ενός συστήματος εποπτείας της αγοράς. Η σωστή λειτουργία της εποπτείας της αγοράς, με την προϋπόθεση ότι συνοδεύεται και από κυρώσεις, διασφαλίζει τον ανόθευτο ανταγωνισμό και την υγιή επιχειρηματικότητα.
Εθνικά Συνέδρια Μετρολογίας
Η Επιστημονική Επιτροπή της Ένωσης, διοργανώνει από το 2005 τα Εθνικά Συνέδρια Μετρολογίας. Μάλιστα το 9ο συνέδριο θα διεξαχθεί στην Αθήνα (στο Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος») στις 20 & 21 Ιουνίου 2025.
Σε αυτά τα συνέδρια δίνεται η ευκαιρία σε επιστήμονες –που το αντικείμενό τους είναι η μετρολογία και οι μετρήσεις γενικότερα– να ανταλλάξουν απόψεις και να ενημερωθούν για τις εξελίξεις στον τομέα τους. Το «Σαλόνι Μετρολογίας» που φιλοξενείται στα συνέδρια, δίνει την ευκαιρία σε εταιρείες και αντιπροσωπίες να παρουσιάσουν στους ενδιαφερόμενους τα τελευταία όργανά τους.
Για τους νέους ερευνητές με διδακτορικό σε θέματα Μετρολογίας, τα Βραβεία Μετρολογίας αποτελούν ένα κίνητρο σε να παρουσιάσουν το διδακτορικό τους στο συνέδριο, διεκδικώντας ένα από τα τρία βραβεία που απονέμονται κάθε φορά.
*Ο Δρ. Περικλής Αγάθωνος είναι πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Εργαστηρίων Hellaslab.
